Stavoren
Stavoren/Starum is de oudste stad van de Friese Elfsteden, tevens Hanzestad en het was ooit de thuishaven van Friese koningen en zeevaarders. De scheepvaart en de handel met overzeese gebieden bracht Stavoren veel welvaart. Menig Viking en Hollandse graaf pikte daar maar wat graag een graantje van mee. Na de 18e eeuw kampte Stavoren met veel tegenslagen, waarvan de grootste is verwoord in de legende van ‘Het vrouwtje van Stavoren’. Zij tuurt nog altijd over de oude haven.
Toch wist Stavoren ook weer op te bloeien. In de zomermaanden is het er nu levendig en gezellig. Het stadje is voor velen een populaire plaats vanwege de unieke plek tussen het IJsselmeer en de Friese Meren. In de Oude Haven liggen de schepen van de bruine vloot en de vissersschepen. Het indrukwekkende ‘J.L. Hooglandgemaal’, dat voor de afwatering van het Friese boezemwater naar het IJsselmeer zorgt, draait het hele jaar onvermoeibaar door.
En de veerdienst tussen Enkhuizen en Stavoren vervoert jaarlijks duizenden toeristen en fietsers.
Stempel halen?
Vanaf 1 april kan je de stempel ophalen bij Marina Stavoren. Bij de ingang van het havenkantoor ligt de stempel en tijdens kantooruren is de receptie geopend voor het zetten van de stempel.
Let op: Van 15 november 2023 tot en met 1 april 2024 zal het camperterrein Marina Stavoren volledig gesloten zijn. Alle verlichting en stroomaansluitingen zijn uitgeschakeld en het sanitair is gesloten. Het blijft wel mogelijk om een stempel te halen. De stempel ligt in een kastje bij de ingang van het havenkantoor. Je kunt dan zelf de stempel op de kaart zetten. Verder zitten in dit kastje extra stempelkaarten. Je kan de stempel van Stavoren ook ophalen bij Camperplaats Leeuwarden. Deze ligt klaar in de Trustbox.
Camperplaats Stavoren
De camperplaats van Stavoren is Marina Stavoren Buitenhaven.De camperplaatsen liggen op jachthaven Marina Stavoren Buitenhaven. Een unieke locatie, buitendijks en op steenworp afstand van het IJsselmeer. Het prachtige weidse uitzicht over het IJsselmeer straalt je hier van alle kanten tegemoet. De camperplaats is 500 m van centrum. De plaats beschikt over een paar stroompunten, er is gratis wifi en er zijn sanitaire voorzieningen. Ook is er een speelweide, een strand en een overdekt zwembad en voor ‘s ochtends een croissanterie. Dichtbij de camping ligt Strandpaviljoen De Potvis. Je kunt hier terecht voor een smakelijke lunch, een lekkere borrel met hapjes, koffie met gebak of een uitgebreid diner.
Het overdekte zwembad en de croissanterie zijn geopend van 1 april tot en met 31 oktober. Indien het grote toiletgebouw en het toiletgebouw bij het strand gedurende de wintermaanden gesloten zijn, is het invalidetoilet, aan de achterkant van het grote toiletgebouw in het midden van de haven, geopend.
Wat te doen in Stavoren?
1. Fontein
De Visfontein van Stavoren hoort ook bij de 11fountains. Deze fontein staat voor de wisselende tijden die Stavoren heeft gekend. De fontein is gemaakt door Mark Dion en is een knipoog naar de symbolische prent van Pieter Bruegel ‘Hoe grote vissen kleintjes eten!’ Zoals Stavoren vaak door de ‘groten’ is opgegeten.
Vanaf de fontein kun je een wandeltocht maken, die je meeneemt langs alle hoogtepunten van Stavoren.
2. Museum Toankamer ’t Ponthús
Toankamer ’t Ponthús. mag je tijdens je bezoekje aan Stavoren niet overslaan. Want hoewel Stavoren de oudste stad van Friesland is, is er dankzij overstromingen, oorlogen en economisch verval veel verloren gegaan. Gelukkig zijn er een aantal unieke bezienswaardigheden wel bewaard gebleven en waar nodig gerestaureerd. In het Ponthús wordt de roemruchte geschiedenis van Stavoren weer tot leven gebracht. Je vindt er verschillende exposities en een vaste tijdlijn. Wanneer je hier langsloopt lees je alles over de bezienswaardigheden die Stavoren nog steeds rijk is en over de gebeurtenissen die zich in deze stad hebben afgespeelt. Een rondje door Stavoren wandelen wordt daarna nog leuker!
Het adres van Toankamer ’t Ponthús is Hellingspad 10-12, 8715 HT Stavoren. Het musuem is van dinsdag t/m zaterdag geopend van 13.30 uur tot 17.00 uur In de maanden november t/m april is het museum gesloten. De entree is €4,- voor volwassenen. Kinderen tot 12 jaar zijn gratis. Het museum is ook toegankelijk met de Museum Jaarkaart. Van november tot en met April is het museum gesloten.
3. Vrouwtje van Stavoren
Het beeld van het Vrouwtje van Stavoren staat in de haven te turen over het IJsselmeer. De legende gaat dat zij ontzettend rijk was, maar ook heel ontevreden. Ze had een van haar schippers gevraagd met een ruim vol goud terug te komen. Hij kwam terug met een ruim vol graan, omdat hij dat veel kostbaarder vond dan goud. Je kan er immers eten van maken en veel magen mee vullen. Het vrouwtje moest er niks van weten en vroeg haar schipper het graan overboord te kieperen. Langzaamaan ontstond op die plek een eilandje van wuivend gras. Het eilandje hield meer en meer zand vast, totdat er een zandbank ontstond die zo groot was dat de schepen de haven niet meer konden bereiken. Zo kwam aan de glorieuze tijden in Stavoren een einde.
4. De haven
De haven van Stavoren is inmiddels weer goed bereikbaar. Doordat de stad aan drie kanten omringd is door het IJsselmeer en door de Johan Frisosluis is Stavoren de perfecte plek voor een mooie vaarvakantie door Friesland. Vier je toch liever vakantie in de camper, dan kun je er ook voor kiezen om een middagje het water op te gaan.
In de visserijhaven vind je prachtige huizen, die lijken op de huizen in Kopenhagen. Ook vind je hier op het havenhoofd mooie havenlichten en de vuurtoren van Stavoren.
Ook de spoorhaven is het bezoeken waard. Hier kwam de trein aan waarmee je gemakkelijk de veerpont tussen Stavoren en Enkhuizen kon nemen in de tijd dat de afsluitdijk nog niet bestond. Je kon in Enkhuizen weer op de volgende trein stappen. In de Spoorhaven legde ook de stoompont aan waarmee goederen en vee werden vervoerd. De geladen treinwagons hoefden niet leeg gehaald te worden, via een brug met rails werden ze namelijk zo de stoompont opgesleept. In Enkhuizen konden ook die via het spoor weer verder. Na de aanleg van de afsluitdijk was de pont niet meer nodig. De resten van de haven zijn nu gerestaureerd ook is er een replica gemaakt van de brug. Op de informatieborden lees je alle informatie over de pont en de haven.
Tegenwoordig vaart er nog steeds een veerboot tussen Stavoren en Enkhuizen. Deze wordt niet meer gebruikt voor goederen. Helaas kan de camper niet mee, de fiets dan weer wel.
5. Monumenten
6. Het St. odulphus pad
Het St. Odulphus Pad is een 260 kilometer lang pad dwars door Zuidwest Friesland. Dit pad is vernoemd naar St. Odulphus die vanuit Brabant naar Friesland kwam om inwoners te bekeren tot het Christendom. Hij richtte bij Stavoren een klooster op, maar dat is helaas verdwenen in de Zuiderzee.
Het wandelpad is een oude pelgrimsroute die je nu nog (deels) kunt lopen. Het pad is opgedeeld in delen. Deel nummer 3 is 17 kilometer lang en komt langs het klooster in Hemelum. Hier gingen de monniken naar toe toen het andere klooster verdween in de zee.
7. Wandelen
Wil je al het moois van Stavoren te voet ontdekken? Vanaf de Camperplaats Marina Stavoren Buitenhaven loop je via de Watersportwinkel zo langs het Hoogland Gemaal. Dit gemaal heeft de grootste capaciteit van Europa. Daarna loop je over de belangrijkste toegangspoort richting de Friese Meren; de Johan Frisosluis. De sluis verbindt het Johan Frisokanaal met het IJsselmeer. Loop verder via de Schans, langs de gracht van Stavoren. Hier zijn verschillende leuke winkeltjes waaronder ‘De Binnenhaven’ mode – wonen & cadeau en ‘Buuf Jelly’ het leukste winkeltje aan het IJsselmeer. Op het Hellingspad aangekomen loop je langs Bianca’s Kinderkleding en ‘t Ponthús. Als je er nog niet geweest bent, kun je ‘t Ponthús direct bezoeken, maar je kunt ook je weg vervolgen naar de Oude Haven waar het Vrouwtje van Stavoren nog altijd over de haven staat te turen. Ook vind je hier de fontein. Verderop in de haven ligt de Staverse Vissersvloot. Via de zeedijk met een prachtig uitzicht over het IJsselmeer loop je via de Johan Frisosluis weer terug naar de camper Marina Stavoren Buitenhaven.
8. Fietsen
Heb je de fietsen mee? Ontdek de omgeving dan op de fiets. Op fietsafstand vind je drie andere Elfstedenstadjes. Mocht je geen tijd hebben de hele route te rijden, kun je zo op de fiets toch je stempels nog halen. Hindeloopen is maar 11 km verderop, Workum ligt op 17 kilometer van Stavoren en het stadje Sloten bereik je via een prachtige tocht door de Gaasterlandse bossen op 24 km afstand. Geen fietsen meegenomen? Niet getreurd! Via het havenkantoor van Marina Stavoren Buitenhaven kun je fietsen huren.